Belirsizlik ile Başa Çıkmanın Yolları
Belirsizlik ile başa çıkmak söz konusu olduğunda bu tür stresli olaylara uyum sağlamak için belli stratejiler geliştirilmelidir. Bu stratejiler bazılarına kolay gelirken, bazılarının ise bunları nasıl kullanacaklarını öğrenmesi gerekir.
Özellikle öğrencilerin belirsizlikle başa çıkmaları; bir an için durdukları, karşılaştıkları durumu değerlendirdikleri, sorunu hedefledikleri ve ardından belirsiz olayı yönetmek için bir dizi müdahaleyi seçtikleri aktif bir süreçtir. Siz de aşağıdaki listeyi takip ederek belirsiz dönemlerde öğrencilere başarılı olmaları için nasıl destek olacağınız hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Belirsizliği Kucaklamak
Belirsizlik ile yaşamak, yarının ne getireceğini bilememek demektir. Çocuğunuza umudu ve hayattaki olasılıkları öğretirken iyi bir değişim yaşanmadan önce belirsizliğe dayanmalarına yardımcı olmayı da unutmamalısınız. Örneğin; belirsizliğin nasıl üzüntü veya endişe yaratabileceğine odaklanmak yerine, odağı belirsizliğin nasıl merak yaratabileceğine kaydırabilirsiniz.
Çocuğunuzu belirsizlik stresinden korumak istemeniz oldukça doğaldır. Bununla birlikte, onlara “her şey yolunda” ve “endişelenme” demek cazip gelse de duygularını reddetmek aslında yarardan çok zarar verebilir. Durumu kabul edin ve çocuğunuzun yaşına uygun bir şekilde neler olduğu hakkında konuşun. Hayatta her zaman belirsizlikle baş ettiğimizi hatırlatın.
Bundan sonra ne olabileceğini bilmediğinizi kabul etmekte bir sorun olmadığını, ancak bu süreçte onları desteklemek için orada olacağınızı bilmelerini sağlayın.
Rutinlere Güvenmek
Yemekleri aynı anda yemek, belirli bir yatma saatine sahip olmak ve günlük işleri yapmak gibi programlanmış rutinleri koruyun. Öğrencilerin duygu ve davranışları; yeterli miktarda besleyici gıdaya sahip olmak, uyku, oyun zamanı, öğrenme ve egzersiz gibi günlük rutinlerden etkilenir.
Belirsizlik dönemlerinde rutinleri sürdürmek zor olsa da günlük yaşamı mümkün olduğunca “normal” tutmak çocukların kendilerini daha fazla “kontrol sahibi” hissetmelerine yardımcı olabilir. Öngörülebilir rutinler, özellikle stres zamanlarında istikrarlı bir temel sağlar.
Buna ek olarak, çocuklara günlük yaşamlarında sorumluluk almaları için fırsatlar sağlanmalıdır. Bu, istikrarsızlık duygularını gidermeye yardımcı olabilir, belirsizlikle gelen kontrol kaybının önüne geçebilir. Örneğin, öğle yemeğinde yiyecekleri sandviçi seçmeleri veya evdeki yeni işlerin sorumluluğunu onlara vermek gibi…
Rutinler, öğrencilere stresli ve bunaltıcı gelse de evde sabit bir ritim olduğunu gösterir. Araştırmalar, siz ve çocuğunuzun günün düzenli yönlerinin farkında olduğunda, öngörülemezliğe daha fazla toleranslı olunduğunu gösteriyor.
Belirsizliğe Karşı Şimdiye Odaklanmak
Gelecekle ilgili belirsizliği yönetmenin en iyi yollarından biri, özellikle de korkuya yol açıyorsa, şimdiye odaklanmaktır. Şimdiki ana tamamen odaklanmamız gerekir; aksi halde aklımızı meşgul edebilecek tüm “ya şöyle olursa”lar üzerinde durmak için daha fazla zamanımız olacaktır.
Öğrencilerin belirsizlikle başa çıkmaları için farkındalık uygulamaları yardımcı olabilir. Dikkatli nefes egzersizlerine ek olarak günlük tutma, kişisel ya da profesyonel panolar; şu anda hayatımızda en önemli zaman dilimi olan ana odaklanmamıza destek olur.
Ayrıca uzun vadede sahip olduğunuz enerji ve esneklik için birer hatırlatıcı görebilir. Belirsizliğin, kötü şeylerin olacağını garanti etmediğini mutlaka hatırlatın. Unutmayın ki bu, sadece henüz bazı şeyleri bilmediğiniz anlamına gelir.
Ne İstediklerini Sormak
Öğrenciler, hatta küçükler bile kendi hayatlarında uzmandırlar ve değerli içgörülere, bilgilere, becerilere sahiptirler. Onlara kendilerini etkileyen kararlara yönelik anlamlı bir şekilde katkıda bulunma fırsatı vermek; özgüvenlerini artırabilir, kontrol yönetimi duygularını artırabilir ve diğer gençlerle ilişkilerini geliştirebilir.
Çocuğunuzdan, önündeki olası zorluk ve belirsizliklerle başa çıkabileceği bazı yollar hayal etmesini isteyin. Değişikliklere uyum sağlayabilecekleri, bunlarla başa çıkabilecekleri ve belirsizliğe rağmen gelişmeyi öğrenebilecekleri yolları düşünmek için onlarla birlikte çalışın. Öğrencileri kişisel zorluklara göğüs germeleri için desteklemek; özgüvenlerini ve bağımsızlıklarını geliştirmelerine yardımcı olacak, bu da dayanıklılıklarını artıracaktır. Üstelik bu durum, hayatın ilerleyen dönemlerinde zihinsel sağlık sorunlarının gelişmesine karşı önemli bir koruyucu faktördür.
İlginizi Çekebilir: Çocuklara Müzik Sevgisi Aşılamanın Önemi