Yaşadığımız dünyadaki dijital ekranların, bir çocukla ebeveynin ya da herhangi bir insan etkileşiminin yerini almaması gerekir. Uzmanlar çocuklarda ekrana bakma süresinin, depresyon ve obezite de dahil olmak üzere bir dizi sağlık sorunuyla ilişkili olduğuna ayrıca bir çocuğun uykusu üzerinde olumsuz bir etkisi olabileceğine dikkat çekmektedir.

Ek olarak ekran süresi, küçük çocuklarda beyin gelişimini de olumsuz etkileyebilir. Çocukların; bilişsel, dil, motor, sosyal ve duygusal becerilerini geliştirmek için bakımını üstlenen ebeveynlerle kişisel etkileşimlere ihtiyacı vardır.

Ekran Süresi ile Bağlantılı Durumlar

Her şeyden önce, tüm çocuklarda ekrana bakma sebepleri kötü değildir. Örneğin aktif oyunlar oynamak, çocuklara fiziksel egzersiz sağlayabilir. Ayrıca birçok çevrimiçi etkinlik, öğrenmeyi eğlenceli hale getirir ve çocukların yeni beceriler geliştirmesini sağlar.

Ancak yaşadığımız zaman diliminde, çocukların ekranlara bakarak harcadıkları zaman ve ilgi sürekli artmaktadır. Araştırmalar, saatlerce ekran başında geçirilen zamanın çocukları stresli ve huysuz hale getirmeye başladığını göstermiştir. Üstelik bu durum zayıf okuma becerilerine ve sosyal becerilerin eksikliğine de yol açabilir.

• Davranış sorunları: Araştırmalar, günlük ekran süresi iki saat veya daha fazla olan küçük çocukların dikkat sorunları ve duygusal sorunlar yaşama riskinin daha yüksek olduğunu belirtmektedir.
• Okulda sorun: Yatak odasında TV olması, sınavlarla ilgili yaşanan problemlerle bağlantılı olabilmektedir.
• Uyku sorunu: Televizyonlar ve bilgisayarların yanı sıra mobil cihazlardaki ekranlar, doğal uyku döngünüzü engelleyen bir ışık yayar. Yatma saatine yakın, çok fazla ekran ışığına maruz kalmak çocuklarda uykusuzluk yapabilir.
• Sağlıksız kilo: Bu ekranlara bakmak fiziksel aktiviteler için ayrılan zamandan çalar. Bu da obezite riskini artırır.

Fiziksel ve Aktif Ekran Süresi

Pasif ekran süresi, büyük dozlarda sorun olabilir. Çocukların beyinlerini veya bedenlerini kullanmalarını gerektirmeyen aktiviteleri içerir. Örnekler, fiziksel aktivite gerektirmeyen videolar izlemek veya oyun oynamak olabilir. Bu, en olumsuz etkilere sahip olabilen ekran süresi türüdür. Çocuğunuz için pasif ekran süresini sınırlamayı düşünmeniz gerekir.

Aktif ekran süresi farklı bir konudur. Yaratıcı uygulamalar, fiziksel oyunlar, öğrenme programları ve hatta sevdiklerinizle görüntülü sohbet bile yukarıda bahsedilen olumsuz etkilere sahip değildir. Aktif oyunlar oynamak, çocuklara diğer orta dereceli egzersiz formlarına benzer etkiler sağlar. Bilişsel ekran kullanımı, çocukların katılımını teşvik ederken yaratıcılıklarını güçlendirmeye ve yeni beceriler geliştirmelerine yardımcı olur. Öğrenmeyi eğlenceli hale getirir.

Ekran Süresi Sınırlamaları

Peki, doğru oranda ekran süresi nasıl olmalıdır? Bu sınır, çocuğunuzun yaşı da dahil olmak üzere birçok faktöre bağlıdır.

Çocuğunuz 2 yaşından küçükse: Ekran süresi çok sınırlı olmalı ve çocuklar ekranları yalnızca yetişkinler de onlarla birlikte ekranla ilgili etkinliğe aktif olarak katıldığında kullanmalıdır. Örneğin, tüm aile ile görüntülü sohbetler.

Çocuğunuz 2 ila 5 yaş arasındaysa: Ekran süresi günde maksimum 1 saat olacak şekilde yalnızca yüksek kaliteli içeriklerle sınırlandırılmalıdır. Örneğin; etkileşimli, şiddet içermeyen, eğitici ve pozitif programlar veya etkinlikler. Tüm videolar bir ebeveyn ile izlenmeli veya oynatılmalıdır.

Çocuğunuz 5 yaşından büyükse: Çocuğunuz için kişiselleştirilmiş bir ekran sınırı planı geliştirmelisiniz. Aşağıdaki ipuçları yardımcı olabilir.

• Cihazsız zamanlar ve bölgeler oluşturun. Örneğin; yatak odasında, yatmadan bir saat önce, caddede yürürken, ödev yaparken, arabada veya aile yemekleri sırasında olabilir.
• Çocuğunuzun ekranla ilgili etkinliklerini izleyin. Sadece ekranı takip ederek çok fazla zaman harcamadığından emin olmak için gördüklerini dikkatlice seçin ve planlayın.
• Çocuğunuzun bağımlılık haline getirmemesi için sosyal medya ve cihaz kullanımı hakkında net kurallar sağlayın. Ne kadar süre ile aktif olabileceği konusunda net açıklamalar yapın. Kuralları çiğnemesi durumunda karşılaşacağı sonuçlar hakkında bilgi verin.

İlginizi Çekebilir: Eğitici Youtube Kanalları