Çocuklarda Motivasyon Düşüren Ebeveyn Hataları
Ebeveynlerin belirli noktalarda yaptıkları hatalı davranışlar, çocuğa yanlış algılar veya alışkanlıklar aşılayabilir. Sonunda çocuğun içine yerleştirilen bu olumsuz kalıplar, tüm yaşamı boyunca negatif etkiler yaratabilir ve toplumda bir yetişkin olarak acı çekmesine neden olabilir. Bu anlamda çocuklarda motivasyon kavramı çok önemlidir. Ve yapmaktan kaçınmanız gereken en yaygın ebeveynlik hataları aşağıdaki gibi olmaktadır.
Konuşmak Ama Dinlememek
Ebeveynlerin yanlış davrandığı alanlardan biri çocuklarını dinlememektir. Birçok ebeveynin sorunu, çocuklarının konuşmalarını ciddiye almak için her şeye müdahale etme ihtiyacı duymalarıdır. Öğretici olmak isterler. Sadece konuşmak, çocuğunuzun uyması gereken tek taraflı talimatları sizden ona aktarmaktan başka bir işe yaramaz. Hâlbuki çocuğunuzun düşüncelerini dinlemek ise ikiniz arasında iki yönlü bir iletişim geliştirecektir.
Büyük Beklentiler İçerisinde Olmak
Ebeveynlerin kaçınması gereken bir diğer önemli hata, çocuklarından büyük beklentiler içinde olmalarıdır. Aslında beklentiler, o kadar da kötü değildir. Ancak çocuklar için gerçekçi olmayan beklentiler söz konusu olduğunda, ebeveynlerin de sınırın ötesine geçtiği görülmüştür. Bu durumda asla özgürce düşünemez ve hareket edemezler. Sonuç olarak da her konuda büyük bir motivasyon eksikliği yaşarlar.
Mükemmel Bir Çocuk Yetiştirmek İçin Çok Çabalamak
Bu, ilk kez ebeveynlik yapan her ebeveynin yaptığı en yaygın hatalardan biridir. Mükemmel bir çocuk yetiştirmek için onları çok fazla kısıtlama eğiliminde oluruz. Sıklıkla katı kurallar koyar, onları belirli bir şekilde davranmaya zorlar ve sürekli kontrol altında tutarız. Ancak böyle bir tutum, sizinle çocuğunuz arasında yalnızca bir boşluk yaratacaktır.
Çocuğunuzu Olmak İstediğiniz Kişi Olacak Şekilde Yetiştirmek
Ortak ebeveynlik hatalarından biri, özellikle kariyer veya ders dışı aktivite seçimi söz konusu olduğunda çocuklarımızın arzularını sık sık zorlamamızdır. Her çocuğun farklı olduğunu ve çeşitli alanlarda başarılı olabileceğini anlamalıyız. Ebeveynlik sorunlarının bu yönü üzerinde hareket etmek çok önemlidir; bu nedenle yapılacak en doğru şey, onları çabalarında desteklerken hayallerinin peşinden gitmelerine izin vermektir.
Sürekli Başkalarıyla Kıyaslamak
Bu, çocuklara oldukça zarar veren bir tavırdır. Kıyas, okul hayatıyla birlikte başlar ve sınav notları arkadaşlarıyla karşılaştırılır. Ona sürekli olarak başkalarının ondan nasıl daha iyi olduğunu söylemenin çocuğunuzun notlarını değiştirmeyeceğine dikkat etmek önemlidir. Aksine çocuğunuzun özgüvenini etkileyecek, bu da motivasyonunu düşürecektir. Bu nedenle, onunla oturup neden yüksek performans gösteremediğini anlamaya yardımcı olmanız daha iyi olacaktır. Çocuklarını bir başkasınınkiyle karşılaştırmak, ebeveynlerin yaptığı en kötü hatalardan biridir ve çocuklarının kişiliğinde sonsuza kadar bir iz bırakabilir.
Çocuğunuza Her Zaman Haklı Olduğunu Söylemek
Çocuklarımıza her zaman haklı olduklarını düşündürmek onları aşırı özgüvenli yapacaktır. Çocuklar hatalarını bilmeli ve eylemlerinin başkalarını da etkileyebileceğinin farkında olmalıdır. Ona nerede hatalı olduğunu söylemek ve hatalarını sahiplenmeyi öğretmek sağlıklı bir motivasyon için en doğrusudur.
Empati Kurmamak
Zor bir durum ortaya çıktığında yapabileceğiniz en güçlü şeylerden biri, tepki vermeden önce empati kurmaktır. Çocuğunuzla etkileşime geçmeden önce kendinizi onun yerine koyun. Ağlıyorlar, üzülüyorlar, hüsrana uğruyorlar veya kızgınlarsa hayatınızı zorlaştırmaya çalışmıyorlar. Çocuğunuzun gerçekten zor zamanlar geçirdiğini ve bununla nasıl başa çıkacaklarını bilme becerilerine sahip olmadığının farkında olun. Sadece kibar davranın. Yanınıza oturmalarını sağlayın, sırtlarını ovun ve onlara “Sorun değil.” deyin.
Örnek Olmadan Öğüt Vermek
Çocuklar bizi kendilerine rol model olarak görürler ve bu nedenle işe bizi taklit ederek başlarlar. Örneğin; çocuğunuza sürekli abur cubur yemenin, sigara içmenin sağlığa zararlı olduğunu veya tüm gün TV ya da dizüstü bilgisayar ekranının önünde oturmanın kabul edilemez olduğunu söylüyorsanız lütfen kendinizin de aynı kurallara uyduğundan emin olun. Çocuğunuza yiyecek seçimlerini akıllıca yapmayı öğretin ve ertesi günden itibaren bunu kendi başına yapmasına izin verin. Çocuklarda motivasyon sağlamanın bir başka mükemmel yolu da budur.
Yanlış Ceza Seçiminde Bulunmak
Cezanın kendisi hiç de kötü değildir. Sorun, çoğu ebeveynin ceza kavramını anlama biçiminde yatmaktadır. Her şeyden önce, en berbat durum senaryosunda bile bir ebeveynin ne kadar kötü cezalandırması gerektiğine dair bir eşiği olmalıdır. Farklı yaş gruplarının, farklı ceza biçimleri ve seviyeleri gerektirdiği konusunda bilinçli olunmalıdır. Aksi takdirde çocuğunuz bu tutarsız davranışlarınız karşısında büyük motivasyon eksikliği yaşayacaktır.
Fazla Yumuşak Yaklaşmak
Ebeveynler tarafından sıklıkla yapılan hatalardan biri de çocuklarının hayatlarının her problemini çözmelerine yardımcı olmaktır. Ailelerin çocuklarına karşı genellikle yumuşak davrandıkları ve onların kolaylıklarla dolu bir hayat yaşamalarını istedikleri görülmektedir.
Odasını temizlemek gibi ufak tefek şeyler için bile çocuğa herhangi bir yük bindirmezler. Çocuk artık tüm hayatı boyunca sırtında bir “garanticilik” duygusuna sahip olacaktır, bu da büyüdükçe sorumluluk yükünü taşıyamayacağı anlamına gelir. Bu nedenle, çocuklarınızı size karşı sorumlu tutun ve hayata karşı yüksek motivasyon için onları eleştirel düşünen biri olarak ‘problem çözmeyi’ öğrenmeye teşvik edin.
İlginizi Çekebilir: Ebeveynlerin Yaşadığı En Önemli 10 Çocuk Sağlığı Sorunu / Nasıl Başa Çıkılır?